Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон

17.01.2025

Дар қисмати аввали маҷлис нахуст ҳисоботи Сарвазири кишвар Қоҳир Расулзода оид ба натиҷаҳои рушди иқтисодию иҷтимоӣ дар соли 2024 шунида шуд.

 

Тавре таъкид гардид, соли 2024 дар ҳаёти сиёсию иқтисодии кишвар як қатор пешравиҳои назарраси иҷтимоию иқтисодӣ ба миён омад.

 

Дар натиҷаи татбиқи сиёсати хирадмандона ва дурбинонаи Президенти кишвар рушди иқтисодиёт дар сатҳи устувор нигоҳ дошта шуд.

 

Ба таъкиди Сарвазири кишвар дар давраи ҳисоботӣ ҳаҷми маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ ба 154,3 млрд. сомонӣ баробар гардид, ки нисбат ба соли 2023 - 22,6 млрд. сомонӣ зиёд мебошад.

 

Таваррум дар сатҳи 3,6 фоиз нигоҳ дошта шуд, ки ин нишондиҳанда нисбат ба соли 2023 - 0,2 банди фоизӣ кам мебошад.

 

Соли гузашта нақшаи қисми умумии даромади буҷети давлатӣ иҷро гардида, воридоти маблағҳо ба буҷет 46,9 млрд. сомониро ташкил дод, ки нисбат ба нақшаи пешбинишуда 1,8 млрд. сомонӣ зиёд мебошад.

 

Дар соли 2024 нақшаи ҷамъоварии андозу пардохтҳо аз ҷониби Кумитаи андоз дар сатҳи 105,3 фоиз ё 20,4 млрд. сомонӣ ва Хадамоти гумрук 106,8 фоиз ё 9,7 млрд сомонӣ таъмин гардид, ки нисбат ба нақша мутаносибан 1 млрд. 18 млн. сомонӣ ва 618 млн. сомонӣ зиёд мебошад.

 

Зикр гардид, ки ба қисми даромади буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа аз ҳисоби андози иҷтимоӣ 3,8 млрд. сомонӣ ворид гардид, ки нисбат ба нақша 9,4 фоиз зиёд мебошад.

 

Сарвазири кишвар иброз доштанд, ки дар соли ҳисоботӣ суръати рушди соҳаи саноат 20 фоиз таъмин ва ҳаҷми истеҳсоли маҳсулот ба 53,8 млрд. сомонӣ баробар гардид.

 

Соли 2024 дар ҳудуди кишвар 740 корхонаву коргоҳҳои нави истеҳсолӣ, аз ҷумла 528 корхонаи нави саноатӣ бо таъсиси наздики 20 ҳазор ҷойҳои кории нав, иловагӣ ва барқароршуда мавриди истифода қарор дода шуд.

 

Таъкид гардид, ки бо мақсади таъмини устувории низоми энергетикии кишвар ва истифодаи самараноки манбаъҳои барқароршавандаи неруи барқ дар соли сипаришуда корҳо дар доираи 18 лоиҳаи сармоягузории давлатӣ барои бунёд ва таҷдиди неругоҳҳои барқӣ, кам намудани талафоти неруи барқ ва ҷорӣ намудани низоми биллингии он, электрофикатсияи деҳот, бунёди хатҳои интиқол ва тақсимоти барқ ва солимгардонии вазъи молиявии соҳа ба маблағи умумии 1,7 млрд. доллар ба роҳ монда шуд.

 

Соли ҳисоботӣ ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ ба 74 млрд. сомонӣ расонида шуда, суръати афзоиши он ба 10,6 фоиз, аз ҷумла растанипарварӣ 13,4 фоиз ва чорводорӣ 4,9 фоиз баробар гардид.

 

Бо мақсади дастгирии соҳибкорӣ ва беҳсозии фазои сармоягузорӣ тайи солҳои охир аз ҷониби Ҳукумати кишвар бо роҳи пешниҳод намудани имтиёзҳои андозию гумрукӣ дар самти рушди истеҳсолоти дохилӣ як қатор тадбирҳо андешида шуд.

 

Тибқи маълумоти пешакӣ дар соли 2024 ба кишвар 4,9 млрд. доллар сармояи хориҷӣ ворид шудааст, ки нисбат ба соли 2023 - 2,1 млрд. доллар ё 73 фоиз зиёд мебошад.

 

Дар соли 2024 маҷмӯи лоиҳаҳои сармоягузории давлатии амалкунанда дар кишвар 90 адад ва ҳаҷми маблағи онҳо 51,9 млрд. сомониро ташкил намуд.

 

Дар натиҷаи андешидани чораҳои амалӣ соли 2024 гардиши савдо 13,6 фоиз афзоиш ёфта, ҳаҷми он ба 65,8 млрд. сомонӣ баробар гардид.

 

Сарвазири кишвар изҳор доштанд, ки дар давраи ҳисоботӣ шумораи муассисаҳои томактабӣ дар ҷумҳурӣ ба 744 адад расид, ки дар муқоиса ба соли 2023-юм 27 муассиса зиёд мебошад. Шумораи марказҳои инкишофи барвақтии кӯдак бошад, дар ин давра 503 адад зиёд шудааст.

 

Соли 2024 дар ҷумҳурӣ 273 адад муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ ва бинову синфхонаҳои иловагӣ барои 57 610 ҷойи нишаст дар як баст бунёд гардид. Дар маҷмуъ 2 миллиону 357 ҳазор хонанда ба таҳсил фаро гирифта шуд.

 

Соли ҳисоботӣ дар ҷумҳурӣ 65 муассисаи таҳсилоти ибтидоии касбӣ фаъолият намуд, ки дар онҳо аз рӯйи 14 самт ва 135 ихтисос 23 ҳазору 500 нафар хонанда ба таҳсил фаро гирифта шудаанд.

 

Таъкид гардид, ки бо мақсади рушди соҳаи тандурустӣ ва сари вақт бартараф намудани мушкилоти мавҷуда соли 2024 аз ҳисоби буҷети давлатӣ барои рушди соҳа 3,7  млрд. сомонӣ равона карда шуд, ки нисбат ба соли 2023 - 12,6 фоиз зиёд мебошад.

 

Гуфта шуд, ки дар сиёсати давлати Тоҷикистон танзими муносибатҳои меҳнатӣ, рушди бозори меҳнат ва бо шуғл таъмин намудани аҳолӣ мавқеи асосӣ дорад.

 

Давоми соли 2024 бо мусоидати мақомоти давлатии шуғли аҳолӣ, аз ҷумла тавассути ярмаркаҳои ҷойҳои кории холӣ 22,5 ҳазор нафар ба намудҳои гуногуни шуғл таъмин гардиданд.

 

Дар соли 2024 аз ҳисоби ҳамаи сарчашмаҳо 247 ҳазор ҷойҳои кории нав таъсис дода шуд, ки аз ин 74 ҳазор доимӣ мебошад.

 

Тавре зикр гардид, пешравиҳо дар самти рушди сайёҳӣ, тарғибу ташвиқ ва ривоҷ додани ҳунарҳои мардумӣ ба назар мерасад. Аз ҷумла гуфта шуд, ки дар соли 2024 1,4 млн. сайёҳ ба Тоҷикистон ташриф овардаанд.

 

Таъкид гардид, ки дар ин давра дар самти баргузории чорабиниҳои фарҳангиву оммавӣ ва маърифатӣ фаъолияти сохторҳои давлатӣ тақвият дода шуд.

 

Бахусус баргузории барномаи фарҳангӣ бахшида ба бузургдошти Мавлоно Ҷалолиддини Балхӣ дар қароргоҳи ЮНЕСКО, инчунин ба Феҳристи мероси ғайримоддии башарият ворид гардидани “Ҷашни Меҳргон” ва “Санъати сохту навохтани рубоб” аз қабили руйдодҳои муҳим ба ҳисоб мераванд.

 

Дар идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати кишвар ҳисоботи вазири молия Файзиддин Қаҳҳорзода, вазири рушди иқтисод ва савдо Завқӣ Завқизода, раиси Кумитаи андоз Нусратулло Давлатзода, сардори Хадамоти гумрук Хуршед Каримзода ва директори Агентии суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа Дилмурод Давлатзода шунида шуд.

 

Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба роҳбарони вазорату идораҳои самти иқтисод ва молия дар пайи ҳисоботашон доир ба дарёфти сарчашмаҳои нави даромад ба буҷети давлатӣ супоришҳои мушаххас доданд.

  • Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон img
  • Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон img
  • Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон img
  • Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон img
  • Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон img
  • Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон img
  • Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон img
  • Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон img
  • Идомаи маҷлиси васеи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон img

Хабарҳои дигар

  •  img
    НАВРАСОНИ АСРИ ТЕХНОЛОГИЯ Дар Душанбе машварати омӯзишӣ аз фанни технологияи иттилоотӣ доир шуд Аз 11 то 13 феврал бо ташаббуси Муассисаи давлатии «Маркази таҳлилӣ-иттилоотии назди Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе» дар Муассисаи давлатии таҳсилоти миёнаи умумии «Мактаб-интернати №5 барои кӯдакони имконияташон маҳдуд»-и шаҳри Душанбе таҳти унвони «Наврасони асри технология» барои хонандагони ин муассиса машварати омӯзишӣ аз фанни технологияи иттилоотӣ баргузор гардид. Дар ин хусус ба АМИТ «Ховар» аз Маркази таҳлилӣ-иттилоотии назди Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе хабар доданд. Ҳадафи баргузории машварат ҷалби бештари хонандагон ба омӯзиши илмҳои дақиқ, баланд бардоштани сатҳу сифати таҳсил ва дастгирию ҳавасмандгардонии онҳо арзёбӣ гардид. Дар ҷараёни машварати омӯзишӣ мутахассисон оид ба технологияҳои иттилоотӣ ва корбурди онҳо дар ҳаёти ҳаррӯза, саводи расонаӣ ва амнияти иттилоотӣ ба иштирокчиён маълумоти аввалин ва муфид доданд. Инчунин дар идомаи машварат бозиҳои дидактикӣ ва озмунҳои зеҳнӣ доир карда шуданд. Рӯзи аввал барои хонандагон машғулият оид ба муҳити рақамӣ ва таъмини амнияти иттилоотӣ доир карда шуд. Дар ҷараёни машғулият хонандагон қоидаҳои истифодаи дурусти таҷҳизоти рақамӣ ва манбаъҳои интернетиро омӯхтанд. Дар идома барои мустаҳкам кардани мавзуъ бозиҳои дидактикии шавқовар гузаронида шуданд. Кор бо барномаҳои Microsoft Office мавзуи рӯзи дуюми машварат буд. Дар ҷараёни он хонандагон кор бо ин барномаҳоро азхуд карданд. Ба хонандагон маълумот оид ба компютер ва қисмҳои он низ пешниҳод карда шуд. Бо мақсади мустаҳкам намудани хотираи хонандагон ва таҳлили мавзуъҳо бозиҳои дидактикӣ доир шуданд, ки хотири иштирокчиёнро болида ва машваратро хотирмону ҷолиб гардониданд. Дар ҷамъбасти машварат директори Муассисаи давлатии «Маркази таҳлилӣ-иттилоотии назди Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе» Зафар Муродзода изҳор дошт, ки машварати омӯзишӣ бо мақсади амалӣ намудани ташаббусҳои наҷиби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ барои ҷалби хонандагони дорои имконияти маҳдуд ба илмомӯзӣ ва ҳавасмандгардонии онҳо гузаронида шуд. Иштирокчиён барои фаъолнокӣ ва рафтори намунавӣ бо Ифтихорнома ва туҳфаҳои Маркази таҳлилӣ-иттилоотии назди Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе сарфароз гардонида шуданд. khovar.tj

    54

    14.02.2025
  •  img
    ДАР ТОҶИКИСТОН 1160-СОЛАГИИ ФАЙЛАСУФ ВА ОЛИМИ МАЪРУФИ ТОҶИК АБУБАКРИ РОЗӢ ТАҶЛИЛ КАРДА МЕШАВАД Нимаи дуюми моҳи октябри соли равон дар Тоҷикистон 1160-солагии файласуфи тоҷик, олими маъруфи тиб ва кимиё Абубакри Розӣ таҷлил таҷлил карда мешавад. Ин ҷашн дар асоси «Ҷадвали баргузории ҷашну солгард, фестивалу намоиш, иду озмунҳои фарҳангию маърифатӣ ва анъанаю ҳунарҳои мардумӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2025», ки бо Амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 2 январи соли 2025 тасдиқ гардидааст, баргузор карда мешавад. Барои дар сатҳи баланд баргузор намудани 1160-солагии Абубакри Розӣ Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, вазоратҳои тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, маориф ва илм, корҳои хориҷӣ, кумитаҳои телевизион ва радио, таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ, кор бо ҷавонон ва варзиш, Маркази тадқиқоти стратегӣ, Муассисаи давлатии «Маркази исломшиносӣ», Китобхонаи миллии Тоҷикистон ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ муваззаф гардидаанд.Масъулин вазифадор шудаанд, ки бо баргузор намудани ҳамоишҳои фарҳангӣ-маърифатӣ насли наврас ва ҷавони мамлакатро бо осори гаронбаҳои Абубакри Розӣ шинос намуда, онҳоро барои мутолиаи асарҳои ӯ ҳидоят намоянд. Тавре Президенти мамлакат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни яке аз суханрониҳо хотирнишон намуданд: «халқи тоҷик аз қадим миллати фарҳангофарину тамаддунсоз мебошад ва ба ҷаҳониён шахсиятҳои бузург – олимону мутафаккирон, шоирону нависандагон ва ҳунармандони асилеро тақдим кардааст, ки онҳо дар ғанӣ гардондани тамаддуни башар саҳми босазо гузоштаанд. Мо бо чунин фарзандони фарзонаи халқи худ ифтихор мекунем, зеро онҳо барои миллати хеш ва аҳли башар ганҷинаи гаронбаҳову пурқимат, яъне осори ҷовидонаи илмиву адабиро ба ёдгор гузоштаанд». Ба таъкиди Пешвои миллат, дар баробари ифтихор доштан бо ин мероси пурғановат ба ҳар яки мо зарур аст, ки онро амиқ омӯзем, ҳамаҷониба таҳқиқ кунем ва барои тарбияи ахлоқиву фарҳангии наврасону ҷавонон васеъ истифода намоем. Зеро омӯзишу таҳқиқ ва тарғиби эҷодиёти ниёгони некноми мо беҳтарин восита ва пули пайвандкунандаи гузашта бо имрӯз мебошад. Бояд гуфт, ки файласуфи тоҷик, олими маъруфи тиб ва кимиё Абубакри Розӣ (865 – 925) бо номҳои Разес (Razes) ва Абубатер (Abu Bater) шинохта шуда, сазовори эътирофу эҳтироми донишмандони машҳури ҷаҳон дар гузашта ва имрӯз гардидааст. Файласуф қариб 238 китоб ва рисола навиштааст, ки мутаассифона, на ҳамаи онҳо то имрӯз боқӣ мондааст. 60 китобу рисолаҳои ӯ ба тиб бахшида шудааст. Аз асарҳои доир ба химия таълифнамудаи Розӣ сетояш -«Китобуншаоҳид» (китоби иқтибосҳо), «Китоб-ул-асрор» (китоби асрорҳо), «Китоб сирр-ил-асрор» (китоби сирри асрорҳо) то замони мо омада расидаанд. Ба гуфтаи устодони факултаи химияи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон, аз таҷрибаҳои Абубакри Розӣ ва усулҳои кори ӯ дар соҳаи химия олимони Ғарб дар асри XVII истифода бурдаанд. Масалан, химиядони голландӣ Герман Бургаве асари худ «Элементҳои химия»-ро дар заминаи асари Розӣ мураттаб сохтааст, яъне дар он аввал моддаҳо, баъд асбобҳо ва дар охир протсессҳои химиявӣ бо шарҳашон ҷой дода шудаанд. Абубакри Розӣ яке аз аввалинҳо шуда таснифи моддаҳоро пешниҳод намудааст. Ӯ дар таърихи химия нахустин маротиба ҳамаи моддаҳоро ба се синф: маъданӣ, набототӣ ва ҳайвонотӣ ҷудо карда, оид ба намояндагони ҳар яке аз ин гурӯҳҳо маълумот дода буд. Тибқи нишондоди сарчашмаҳо, файласуф то 30 – солагӣ ба ҳамаи илмҳои мавҷудаи замонааш: фалсафа, илми кимиё, илми табиӣ (физика), ҳайат, рустанишиносӣ ва ғайра устод гашта буд. Танҳо дар 30 – солагиаш ба омӯзишу пажуҳиши илми тиб ҷиддӣ машғул шуда, то охири умр то дараҷае шуҳрат пайдо кард, ки яке аз чаҳор пизишки маъруфи дунё эътироф гаштааст. Дар сарчашмаҳо дар бораи мақому манзалати ӯ дар тиб тавсифҳо зиёданд. Яке аз онҳо, ки бузургии ӯро дар ин соҳа нишон медиҳад, чунин аст: «Пизишкӣ набуд, онро Буқрот (Гиппократ) ба вуҷуд овард, пизишкӣ мурда буд, онро Ҷолинус (Гален) зинда кард, пизишкӣ пароканда буд, онро Абубакр Муҳаммад Закариёи Розӣ фароҳам овард ва пизишкӣ ноқис буд, онро Буалии Сино комил кард». Муҳаққиқон ду асари Закариё Розӣ – «Тибби рӯҳонӣ» ва «Сирати фалсафӣ»-ро «муаллими ахлоқ» номидаанд, зеро дар онҳо тамоми хислатҳои инсонӣ, фазилатҳои хуб (некӣ, ростгӯӣ, инсондӯстӣ, адолат, ҳаё, иффат, раҳм, саховат, покизагӣ) ва бад (разолат, мутакаббирӣ, худписандӣ, мумсикӣ, майпарастӣ, дуруғгӯӣ) – и одамиро ҷолибона ва возеҳона мавриди баррасӣ қарор додааст. Ин асарҳо дар таълиму тарбияи аҳлоқии одамон, бахусус насли наврас ва ҷавон беҳтарин роҳнамо маҳсуб мешавад. Таҳқиқгарони эҷоди ӯ пешниҳод менамоянд, ки омӯзиши ҳамаҷонибаи осори гаронбаҳои Абубакр Муҳаммад Закариёи Розӣ саҳм ва нақши ӯро на танҳо дар таърихи илму фарҳанги тоҷикон, балки дар таърихи тамаддуни башарӣ бештар маълум месозад. АМИТ «Ховар»

    41

    14.02.2025
  •  img
    ҲАЙАТИ ТОҶИКИСТОН ДАР ҲАМОИШИ ИЛМИЮ АМАЛӢ ТАҲТИ УНВОНИ «ТО ТАВОНӢ ДӮСТОНРО ГУМ МАКУН» ДАР ШАҲРИ САМАРҚАНД ИШТИРОК НАМУД 13-14 феврал ҳайати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳамоиши илмию амалӣ таҳти унвони «То тавонӣ дӯстонро гум макун» дар шаҳри Самарқанди Ҷумҳурии Узбекистон иштирок намуд. Дар ин хусус ба АМИТ «Ховар» дар Агентии ҳифзи мероси таърихию фарҳангии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон хабар доданд. Дар ҳамоиш аз ҷониби Ҷумҳурии Тоҷикистон аҳли илм, масъулони соҳаи ҳифзи мероси таърихию фарҳангӣ, маориф, фарҳанг, зиёиён ва намояндагони Сафорати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Ҷумҳурии Узбекистон иштирок намуданд. Иштирокдорон ва намояндагони Тоҷикистон зимни суханронӣ саҳми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро дар таҳкими сулҳу субот ва рушди минтақа, хусусан бо давлатҳои ҳамҷавор ба таври мушаххас иброз намуданд. Тавре маълум аст, миллати тоҷик дар дарозои таърих ҳамеша фарзандони фарзонае тарбия намудааст, ки онҳо барои миллати хеш ва дигар халқият хизматҳои шоён анҷом додаанд. «Яке аз барҷастатарини онҳо, ки барои шаклгирии давлати навини тоҷикон саҳми бузург гузоштааст, сардафтари адабиёти муосири тоҷик, Қаҳрамони Тоҷикистон Устод Садриддин Айнӣ мебошад. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон хизматҳои арзандаи Устод Айниро арҷ гузошта, номи ӯро на танҳо дар дохили мамлакат, балки фаротар аз марзҳои он гиромӣ медорад ва ёдашро ҷовидонӣ месозад», — тазаккур доданд иштирокчиён. Ҳамчунин дар доираи ҳамоиш ҳайати Тоҷикистон барои боз ҳам ғанӣ гардонидани фонд ва ороиши экспозитсияи толорҳои хона-музейи Устод Садриддин Айнӣ дар шаҳри Самарқанд ба он китобҳо, аксҳо, маводи осорхонавӣ вобаста ба ҳаёт ва эҷодиёти Устод тақдим намуд. khovar.tj

    58

    13.02.2025