10.07.2025

Ҷумҳурии Тоҷикистон ба раванди коҳиш додани меҳнати кӯдакон ва аз байн бурдани шаклҳои хатарноки он пайваста иқдом мекунад. Тибқи маълумоти Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз соли 2015 то 2023 дар доираи таҳқиқоти мониторингӣ ва рейдҳои муштарак бо мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва нозирони меҳнат садҳо ҳолати истифодаи меҳнати кӯдакон дар бахшҳои ғайрирасмӣ ба қайд гирифта шудааст, бахусус дар бахши кишоварзӣ ва хизматрасонии кӯчагӣ.
Ҳамзамон, дар Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030 ва Стратегияи миллии ҳифзи ҳуқуқи кӯдак барои солҳои 2023–2027 масъалаи барҳам додани шаклҳои бадтарини меҳнати кӯдакон ҳамчун яке аз ҳадафҳои муҳим зикр шудааст. Дар санадҳои мазкур таъкид мегардад, ки “фароҳам овардани муҳити бехатар, мусоид ва фарогир барои рушди ҳар як кӯдак вазифаи аввалиндараҷаи давлат ва ҷомеа мебошад”.
Барои муқовимат ба ин падида, Тоҷикистон дар ҳамкорӣ бо СБМ, ЮНИСЕФ ва шарикони байналмилалӣ якчанд иқдомҳоро амалӣ намудааст:
• Аз соли 2010 то инҷониб Барномаи миллӣ оид ба барҳам додани шаклҳои бадтарини меҳнати кӯдакон амал мекунад.
• Дар 8 вилояти кишвар Марказҳои ҳифзи кӯдакон фаъолият доранд, ки ба кӯдакони осебпазир дастгирии иҷтимоӣ ва равонӣ мерасонанд.
• Дар ҳамкорӣ бо СБМ Харитаи роҳ барои барҳам додани меҳнати кӯдакон то соли 2027 таҳия шудааст, ки дар он роҳҳои пешгирӣ, дастгирии оилаҳо ва бозрасии бозори меҳнат муайян шудаанд.
• Дар соҳаи маориф - бо дастгирии шарикони рушд дастрасӣ ба таҳсилоти фарогир ва босифат дар мактабҳои деҳот афзоиш дода мешавад. Танҳо дар соли 2023 зиёда аз 300 мактаб бо таҷҳизоти нави таълимӣ таъмин гардид, ки тавассути он муҳити омӯзишӣ беҳтар карда шуд.
Хулоса, барҳам додани шаклҳои бадтарини меҳнати кӯдакон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон на танҳо амри зарурӣ аз рӯйи уҳдадориҳои байналмилалист, балки як қадами муҳим барои ноил шудан ба Ҳадафҳои Рушди Устувор, бахусус Ҳадафи 8.7 (“Барҳам додани меҳнати маҷбурӣ, тиҷорати одамон ва меҳнати кӯдакон дар ҳама шаклҳо”) мебошад.
Мо ҳама масъулем, ки кӯдаконамонро аз муҳити хатарноки меҳнатӣ эмин дорем. Ояндаи кишвар - дар дасти насли солим, босавод ва озод қарор дорад.
Биёед даст ба дасти ҳам диҳем ва наслеро парвариш намоем, ки бе меҳнати иҷборӣ, бо донишу маърифат, озод ва созанда ба воя мерасад.
Ҳ. МУЗАФАРОВ,
коршиноси миллии Лоиҳаи
Кумаки Иттиҳоди Аврупо ба
Соҳаҳои маориф ва меҳнати
Ҷумҳурии Тоҷикистон