ЭМОМАЛӢ РАҲМОН
АСОСГУЗОРИ СУЛҲУ ВАҲДАТИ МИЛЛӢ-ПЕШВОИ МИЛЛАТ
ВАЗОРАТИ МАОРИФ ВА ИЛМИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Хабарҳо
Ҳамаи хабарҳо
-
ОМӮЗГОР БОЯД БО ХОНАНДА БО ЭҲТИРОМ МУНОСИБАТ КУНАД Ӯ ҳангоми таҳсил дар синфи 11 якчанд касбҳоро интихоб карда буд. Нахуст табиб шудан орзуяш буд, вале рафтор, гуфтор, кирдор ва равиши дарсгузарии муаллими фанни биология боис шуд, ки ба пешаи омӯзгорӣ шавқманд шаваду ин пешаро дар оянда интихоб кунад. - Маҳз усулҳои дарсгузарӣ, рафтори ҳалим ва модаронаи ин омӯзгор сабаб шуд, то эҳсос ва дарк намоям, ки омӯзгорӣ касбест пуршараф ва масъулиятест басо бузург. Аз ин рӯ, хостам, ки омӯзгор шуда, дар тарбия ва дар баланд бардоштани донишҳои биологии хонандагон саҳм гузорам, –мегӯяд ӯ. Ба гуфтааш омӯзгор бояд шахсе бошад намуна ва босавод: “Омӯзгор бояд дорои хислатҳои хуби инсонӣ, намунаи ибрат барои дигарон аз лиҳози ахлоқ ва дониш бошад. Баъдан омӯзгор тамоми хислатҳои хубро дар вуҷуди шогирдонаш бояд тарбият кунад, аз технологияи рақамии ҳозира бохабар бошаду дар раванди дарс аз онҳо истифода карда тавонад. Барои оне, ки дарс шавқовар бошад, омӯзгор бояд аз усулҳои гуногуни таълим истифода намояд ва методҳои ҷолибро ба дарс дохил кунад.” Ӯ таъкид дошт, ки омӯзгор будан барояш ҳама чиз асту ошиқи он аст, ки бо насли наврас сару кор мегирад ва ба зиёд гаштани донишҳои онҳо мусоидат менамояд. Дар оғози кор шавқу завқи хонандагон ба фанни биология ӯро бештар илҳом мебахшид. - Аз тарафи дигар машғул будан дар таълиму тарбияи насли ҷавони кишвар ва бо ин роҳ саҳм гузоштан дар рушду нумӯи ҷомеа маро руҳбаланд мекард, - зикр мекунад ӯ. Мо атрофи Ҳусейн Ализода, омӯзгори фанни биологияи Литсейи Умари Хайёми шаҳри Душанбе ҳарф мезанем, ки ғолиби озмуни “Омӯзгори соли Тоҷикистон-2025” гардида, бо мукофотпулӣ дар ҳаҷми 30 ҳазор сомонӣ сарфароз гардонида шуд. Ӯ мухтасар доир ба ғолибияти худ чунин гуфт: - Тули 5 сол аст, ки барои ин озмун тайёрӣ медидам ва орзу доштам, ки рӯзе ғолиби он гардам. Дар ин озмун ҳамаи лаҳзаҳо ҳассос ва фаромӯшнашаванда буданд. Махсусан, лаҳзае, ки ғолибро эълон менамуданд ва фаҳмидам, ки тамоми меҳнату заҳмати кашидаам самара доданд, ба назарам он лаҳза ҳамаи ҳиссиёт басо ногуфтанист. Ин ғолибият бароям қадру манзалати зиёд дорад. Ҳусейн атрофи қадрдонӣ ва дастгирии омӯзгорон аз ҷониби давлат ва ҷомеа чунин иброз намуд: - Имрӯзҳо барои ҳавасманд ва муайян намудани омӯзгорони эҷодкор дар ҷумҳурӣ озмунҳои зеҳнӣ ва соҳавӣ ташкилу баргузор карда мешаванд, инчунин барои ғолиб шудани шогирдон дар олимпиадаҳои фаннӣ омӯзгорон низ бо мукофотпулӣ қадрдонӣ мегарданд, ки барои дастгирии омӯзгорони ҷавон имкони хубест. Агар омӯзгор эҷодкору навовар ва ба касби худ содиқ бошад, ҳам дар ҷомеа қадр пайдо мекунаду ҳам маоши хуб мегирад. Аз сӯи дигар, мо шоҳиди онем, ки сол ба сол маоши омӯзгорон баланд шуда истодааст ва қонунҳои нав барои баланд бардоштани обрӯю эътибори омӯзгор таҳия шуда истодаанд, ки бидуни шак аз таваҷҷуҳи пайвастаи Ҳукумати кишвар ба ин соҳа дарак медиҳад. Амалишавии Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи мақоми омӯзгор” метавонад мақому мартабаи омӯзгорро бори дигар дар ҷомеа баландтар бардорад. Мо-ҷавононро лозим аст, ки дар ҷавоб ба ин ҳама ғамхориҳо фаъолияти худро беҳтар созем. Ӯ зикр кард, ки яке аз муваффақиятҳои омӯзгор ин пеш аз ҳама тайёр намудани шогирди хуб ва ҷойгузини худ кардани ӯст. - Инчунин, омӯзгори муваффақ онеро гуфтан мумкин аст, ки шогирдонашро дар руҳияи худогоҳӣ, ватандӯстӣ, таҳаммулпазирӣ ва ҳифзи Истиқлоли давлатӣ тарбият менамояд ва ҳамроҳ бо шогирдонаш таъми ғолибияти онҳоро мечашад, - илова намуд Ҳусейн. Қаҳрамони мо мегӯяд, барои нигоҳ доштани руҳияи мусбат дар синф амалҳои зиёде аст ва он аз маҳорату малакаи ҳар як омӯзгор вобастагии калон дорад. - Омӯзгор бо хонандагон бояд боэҳтиромона ва бо саб-ру таҳаммул муносибат кунад. Ҳангоми хато ё камбудӣ ба ҷойи интиқод онҳоро роҳнамоӣ кунад. Онҳоро бодиққат гӯш кардан лозим, то мушкилашонро фаҳмем ва нишон диҳем, ки эҳсосоти онҳо ва фикру мулоҳизаашон барои мо хело муҳим аст, - таъкид дошт номбурда. Зимни суҳбат аз ӯ пурсон гаштем, ки кадом арзишҳоро мехоҳад ба хонандагон омӯзонад? - Ман дар навбати аввал дар хонандагон арзишҳои худогоҳиву худшиносии миллӣ, дӯст доштани Ватан-Модар, ҳифзи муқаддасоти миллӣ, ғамхорона рафтор намудан бо табиат ва муҳити зисти худро тарбият мекунам, - мегӯяд ӯ. Ҳусейн ба суоли кадом усулҳои инноватсиониро истифода мебарад, то фанни биологияро барои хонандагон шавқовар гардонад, чунин ҷавоб дод: - Истифодаи усулҳои инноватсионӣ барои хонандагон нақши муҳим дорад. Барои мисол методи таҳқиқотӣ (пажӯҳишӣ), ки ба шогирдон имконият медиҳад, ки мустақилона маълумот ҷамъ кунанд, таҳлил намоянд ва хулоса бароранд. Гузаронидани таҷрибаҳои сода дар синф ё хона, лоиҳаҳои гурӯҳӣ оид ба мавзуъҳои экологӣ ва генетика. Технологияҳои рақамӣ биологияро хеле ҷолибтар месозанд: видеоҳо ва аниматсияҳо (масалан, механизми нафаскашӣ, гардиши хун). Инчунин, озмунҳо, лоиҳаҳои илмии синфӣ ва мактабӣ (масалан, сохтани модели ҳуҷайра). Омӯзиши масъалаҳои муҳити зист ва пешниҳоди роҳҳои ҳал. Истифодаи усулҳои инноватсионӣ биологияро аз як фанни назариявӣ ба фанни зинда ва шавқовар табдил медиҳад. Онҳо на танҳо донишро амиқтар мекунанд, балки маҳоратҳои таҳлилӣ, эҷодӣ ва ҳамкориро низ миёни хонандагон инкишоф медиҳанд. Ӯ ёдрас шуд, ки барои ҷалб кардани хонандагон ба омӯзиши илмҳои табиӣ, махсусан биология, талаб карда мешавад, ки омӯзгор роҳҳои шавқовар, фаҳмотар ва наздик ба ҳаёти воқеиро истифода барад. - Дар асоси таҷрибаи омӯзгорӣ, чанд роҳу усуле ҳаст, ки натиҷаҳои хуб медиҳанд. Хонанда вақте мефаҳмад, ки илм дар зиндагии ӯ нақш дорад, бештар шавқманд мешавад. Масалан: тавзеҳ додани чаро ва чӣ гуна кор кардани системаи ҳозимаи инсон пас аз хӯрдани ғизо. Шарҳи масъалаҳои муҳити зист, ки дар маҳалли зисти худи хонандаҳо ҷой доранд. Ҳатто таҷрибаҳои сода метавонанд диққати хонандаро ҷалб кунанд. Парвариши тухмиҳо барои фаҳмидани марҳилаҳои инкишофи рустанӣ. Истифодаи микроскоп барои дидани ҳуҷайраҳои зинда, - баён кард номбурда. Ҳусейн таъкид менамояд, ки фанни биологияи муосир метавонад нақши хеле муҳимеро дар ташаккули ҷаҳонбинии илмиву фикрии хонандагон дошта бошад. Ин бахш на танҳо донишҳои биологиро меомӯзонад, балки дониши илмӣ, мантиқ, ахлоқ ва арзишҳоро низ рушд медиҳад. - Биология хонандаро ташвиқ мекунад, ки аз масоили мураккаб, табиат, организмҳо, муҳити зист саволҳо диҳад ва ҳалли мушкилотро бо истифода аз принсипҳои илмӣ ҷустуҷӯ кунад. Омӯзиши мавзуъҳое мисли генетика, экология, тағйирёбии иқлим, эволютсия хонандаро водор мекунад, ки муқоиса, таҳлил ва баҳсҳоро истифода кунад, - иброз намуд Ҳусейн. Ӯ устодест, ки берун аз дарсҳо ҳам бо шогирдон вақт мегузаронад ва онҳоро барои олимпиадаҳои гуногун омода месозад. Дар ин дарсҳо онҳо аз адабиётҳои гуногуни ҷаҳон истифода бурда, бо маълумотҳои гуногуни биологияи муосир шинос шуда, онро аз худ мекунанд, ки ба манфиати хонандагон аст. Ҳусайн нақша дорад, ки дар оянда номзадии хешро аз рӯйи мавзуи “Хомӯшакҳои хунмаки дараи Варзоб”, ки 3 сол аст рӯи он кор мекунад, дифоъ кунад. - Ман яке аз таҳиягарони китобҳои биологияи синфи 7 ва 11 хоҳам буд ва инчунин ба рушди фанҳои табиатшиносӣ дар Тоҷикистон, каме ҳам бошад, ҳиссагузор будан мехоҳам, - зикр намуд ӯ. Ҳусейн дар охири суҳбат ба омӯзгорони ҷавон чунин гуфт: - Дар навбати аввал ба омӯзгорони ҷавон маслиҳат медиҳам, ки барои аз худ намудани дониш, малакаву маҳорати педагогӣ вақти худро дареғ надоранд. Дар ҳама ҳолат аз касби интихобкардаи худ розӣ бошанду ҳангоми дар озмунҳо иштирок ва ноком шудан руҳафтода нашаванду боз дар оянда бештар кор карда, барои муваффақ шудан талош кунанд. Даричаи ошноӣ Ҳусейн Ализода соли 1997 дар шаҳри Душанбе, дар оилаи коргар ба дунё омадааст. Соли 2015 Муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии №43 - и шаҳри Душанберо хатм намуд ва худи ҳамон сол ба факултети биологияи Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон ба номи Садриддин Айнӣ дохил шуд. Аз соли 2021 то соли 2023 дар Муассисаи давлатии таълимии Литсейи №2 барои хонандагони болаёқати шаҳри Душанбе ба ҳайси омӯзгори фанни биология фаъолият намудааст. Аз соли 2023 то инҷониб дар Муассисаи давлатии таълимии Литсейи Умари Хайёми шаҳри Душанбе ба ҳайси омӯзгори фанни биология фаъолият намуда истодааст. Ӯ барандаи Стипендияи раиси шаҳри Душанбе барои муҳаққиқони ҷавон дар соли таҳсили 2024-2025, ҳамчунин барандаи Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои олимону омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, риёзӣ ва дақиқ дар соли 2025 ва Аълочии маориф ва илми Тоҷикистон аз соли 2021 мебошад. Ҳусейн зиёда аз 26 мақолаи методиву илмии нашршуда дар рӯзномаву маҷаллаҳо ва ду дастури методӣ дорад. Ҳамзамон, зиёда аз 20 шогирдаш дар даврҳои ҷумҳуриявии олимпиадаҳои фаннии муассисаҳои таҳси-лоти умумӣ сазовори ҷойҳои 1, 2 ва 3-юм гардидаанд. Гулафшон КАРИМОВА, “ҶТ”26
30.10.2025
-
БАРРАСИИ ИҶРОИ БАРНОМАИ ҶОРӢ НАМУДАНИ ТЕХНОЛОГИЯҲОИ ИТТИЛООТӢ ВА КОММУНИКАТСИОНӢ ДАР МУАССИСАҲОИ ТАҲСИЛОТИ УМУМӢ 29 октябри соли 2025 дар Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷаласаи корӣ вобаста ба вазъи иҷрои бандҳои Нақшаи Барномаи ҷорӣ намудани технологияҳои иттилоотӣ ва коммуникатсионӣ дар муассисаҳои таҳсилоти умумии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2024-2028 баргузор гардид. Ҷаласа таҳти раёсати муовини якуми вазири маориф ва илм Ҳомид Ҳошимзода бо иштироки сардорони раёсату шуъбаҳои дастгоҳи марказӣ, роҳбарони муассисаҳои тобеъ ва дигар шахсони масъул иштирок намуданд. Ҷаласаро муовини якуми вазири маориф ва илм ифтитоҳ намуда, таъкид дошт, ки татбиқи самараноки Барномаи ҷорӣ намудани технологияҳои иттилоотӣ ва коммуникатсионӣ яке аз самтҳои муҳимми фаъолияти вазорат ба ҳисоб рафта, ба баланд бардоштани сифати таълим, рақамисозии равандҳои таълимӣ ва таҳкими заминаи техникии муассисаҳои таълимӣ равона гардидааст. Зимни ҷаласа ҳисоботи директори Муассисаи давлатии «Маркази ҷумҳуриявии таҳлил, иттилоот ва технологияҳои рақамӣ» К. Муҳаммадраҷабзода оид ба корҳои анҷомдода дар доираи иҷрои барнома шунида шуд. К. Муҳаммадраҷабзода иброз намуд, ки дар доираи татбиқи Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба Барномаи ҷорӣ намудани технологияҳои иттилоотӣ ва коммуникатсионӣ барои солҳои 2024-2028, аз ҷониби марказ ба муассисаҳои таълимии шаҳри Душанбе, Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳои Суғду Хатлон ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ 2500 нусха дастурамалҳои истифодаи таҷҳизоти техникӣ ва 390 адад барномаҳои зиддивирусӣ (антивирус) ва дигар воситаҳои таълимӣ дастрас гардидаанд. Ба ҳолати нуҳ моҳи соли 2025 муассисаҳои таҳсилоти умумии ҷумҳурӣ бо 100 ҳазору 950 компютер, 7146 тахтаи электронӣ ва 8267 видеопроектор муҷаҳҳаз мебошанд. Ҳамзамон, 2756 муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ ба шабакаи интернет пайваст гардидаанд, ки қисми зиёди онҳо тариқи модем фаъолият мекунанд. Бо дастгирии Бонки Умумиҷаҳонӣ лоиҳаи нави пайваст намудани муассисаҳои таълимӣ ба шабакаи интернет таҳия гардида, тибқи он дар назар аст, то соли 2028 40 фоизи муассисаҳои таҳсилоти умумӣ ба шабакаи баландсуръати интернет пайваст карда шаванд. Муовини якуми вазири маориф ва илм зарурати таҳкими ҳамкорӣ миёни сохторҳои дахлдори вазоратро дар самти татбиқи саривақтии барнома таъкид намуда, ба масъулин ҷиҳати бартарафсозии камбудиҳо ва пурзӯр намудани назорат дастуру супоришҳои мушаххас дод. Дар анҷом миёни иштирокчиён мубодилаи афкор сурат гирифта, як қатор пешниҳодҳо ҷиҳати боз ҳам беҳтар намудани раванди иҷрои барнома ва густариши истифодаи технологияҳои иттилоотӣ дар соҳаи маориф ироа гардиданд. Маркази матбуоти Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон69
29.10.2025
-
ТАҲИЯИ МЕЪЁРҲОИ АРЗЁБИИ СИФАТИ ТАҲСИЛОТ Таҳти раёсати муовини вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон Лутфия Абдулхолиқзода ҷаласаи корӣ вобаста ба таҳияи меъёрҳои арзёбии сифати таҳсилот баргузор гардид. Дар оғози ҷаласа муовини вазир таъкид дошт, ки дар даврони соҳибистиқлолии Ҷумҳурии Тоҷикистон баланд бардоштани сифати таҳсилот яке аз самтҳои муҳимми сиёсати давлатӣ дар соҳаи маориф ба ҳисоб меравад ва таваҷҷуҳи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти роҳбарии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба рушди соҳаи маориф пайваста афзун гардида, ҳадафи асосӣ аз ин ҳама иқдомҳо баланд бардоштани сатҳи таълим, таҳияи низоми муосири арзёбии дониш ва мутобиқсозии он ба меъёрҳои байналмилалӣ мебошад. Муовини вазир қайд кард, ки бо мақсади иҷрои талаботи банди 58 Стратегияи миллии рушди маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030, аз ҷониби Вазорати маориф ва илм “Консепсияи миллии арзёбии сифати таҳсилот дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2044” таҳия гардида, бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 29 апрели соли 2024, №240 тасдиқ шудааст. Дар асоси он “Стратегияи миллии арзёбии сифати таҳсилот дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2044” ва нақшаи амали солҳои 2025-2027 низ бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 28 феврали соли 2025, №141 қабул гардидааст. Ҳадафи асосии таҳия ва татбиқи ин ҳуҷҷатҳо баланд бардоштани сифати таҳсилот, ба танзим даровардани низоми миллии арзёбӣ ва мутобиқсозии низоми маорифи кишвар ба меъёрҳои байналмилалӣ мебошад. Дар ҷаласа зикр гардид, ки дар муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ шуъбаҳои сифати таҳсилот фаъолият доранд, ки мунтазам мониторинг гузаронида, натиҷаҳои онро ба Вазорати маориф ва илм пешниҳод менамоянд. Ҳамзамон, тибқи нақшаи амали солҳои 2025-2027 Стратегияи миллии арзёбии сифати таҳсилот барои давраи то соли 2044, дар оянда таъсиси маҳзани ягона (платформаи рақамӣ) барои таҳлил ва арзёбии сифати дониш, малака ва маҳорати таълимгирандагон дар назар дошта шудааст. Дар анҷоми ҷаласа муовини вазир таъкид намуд, ки татбиқи пурраи Стратегияи миллии арзёбии сифати таҳсилот имкон медиҳад, ки низоми таҳсилоти рақобатпазир ва инноватсионии кишвар ташаккул ёбад, ки ҷавобгӯи талаботи замони муосир мебошад. Маркази матбуоти Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон69
29.10.2025
Лоиҳаҳо
Ҳамаи лоиҳаҳо
-
Барои донишҷӯён
Маълумоти муфид барои донишҷӯён
-
Волидайн
Маълумоти муфид барои волидайн
-
Барои омӯзгорон
Маълумоти муфид барои омӯзгорон
-
МТМУ
Маълумоти муфид барои МТМУ
-
МТО
Маълумоти муфид барои МТО
Захираҳо
-
Китобхонаи электронӣ
Вазорати маориф ва илми Ҷумхурии Тоҷикистон
-
Мактаб Мобайл
Платформаи таълимии рақамӣ
-
Китобдӯст
Замимаи мобилӣ барои хурдсолон
-
Сандуқчаи зулбиё
Платформа барои хонандагони томактабӣ
-
Анбори электронӣ
Захираҳои электронӣ
-
Бозиҳои математикӣ
Замимаи мобилӣ барои хонандагони синфҳои 1-4
Эълон
Бештар-
31.10.2025
ЗАПРОС КОТИРОВОК
ЗАПРОС КОТИРОВОК Бештар -
28.10.2025
Приглашение на участие в тендере
Приглашение на участие в тендере Бештар -
17.10.2025
Специальное уведомление о закупках
Специальное уведомление о закупках Бештар
Ҳамаи элонҳо
Ҷумҳурӣ
Таҳсилоти томактабӣ
Тарбиятгиранда
Омӯзгор
Таҳсилоти миёнаи умумӣ
Хонанда
Омӯзгор
Таҳсилоти олии касбӣ
Донишҷӯ
Омӯзгор
